Πέμπτη 8 Φεβρουαρίου 2018

ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΩΝ ΠΤΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΗ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ


ΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

Ένας πολύ σοβαρός κίνδυνος που αντιμετωπίζουν τα παιδιά βρεφικής και προσχολικής ηλικίας είναι οι πτώσεις και οι τραυματισμοί που μπορεί να προκληθούν από αυτές. Τα περισσότερα από αυτά τα ατυχήματα λαμβάνουν χώρα μέσα στο σπίτι και οφείλονται κυρίως στο ακατάλληλο και επικίνδυνο φυσικό περιβάλλον, αλλά και στην αμέλεια των ενηλίκων.

Τα παιδιά αυτών των ηλικιών είναι τόσο επιρρεπή στα ατυχήματα και συγκεκριμένα τις πτώσεις λόγω της ανωριμότητας που τα χαρακτηρίζει, της περιέργειας τους, των εξερευνητικών τους τάσεων, της εγωκεντρικής σκέψης τους, της ελλιπούς ικανότητας αναγνώρισης του κινδύνου και της δυσκολίας στην κατανόηση των επιπτώσεων που έχουν οι πράξεις τους. Παράλληλα η δυσκολία στον συντονισμό των κινήσεων και η μη ολοκληρωμένη ανάπτυξη της αδρής κινητικότητας μπορεί να αυξήσουν τη συχνότητα που ένα παιδί πέφτει. Από αυτή τη λίστα δεν θα μπορούσαν να λείπουν τα φυσικά χαρακτηριστικά των παιδιών, όπως η μικρή σωματική μάζα και ο υπό ανάπτυξη σκελετός τους που καθιστά πιο εύκολη την εμπλοκή τους σε πτώσεις αλλά και σε τραυματισμούς μετά από αυτές.



Υπάρχουν όμως και ορισμένες ομάδες παιδιών που είναι ακόμα περισσότερο ευάλωτες. Κάποιες από αυτές είναι τα παιδιά με υπερκινητικότητα, αδεξιότητα και με μαθησιακές δυσκολίες. Σημαντικό ρόλο επίσης παίζει και η υπερπροστατευτικότητα των γονιών κυρίως στις μεγαλύτερες ηλικίες.

Οι πτώσεις σε αυτές τις ηλικίες μπορεί να προκαλέσουν σοβαρούς ή μη τραυματισμούς. Επίσης, αφού ένα παιδί πέσει συνήθως αρχίζει να νιώθει φόβο και άγχος που μελλοντικά είναι πιθανόν να προκαλέσουν ακόμα περισσότερα περιστατικά. Σε πολλές περιπτώσεις, κυρίως μετά από σοβαρό τραυματισμό παρατηρούνται δυσκολίες στη μάθηση και αλλαγές στη συναισθηματική και ψυχολογική συμπεριφορά. Κατά συνέπεια πλήττεται σε μεγάλο βαθμό η ποιότητα ζωής τους.   

    Η πρόληψη λοιπόν των πτώσεων και κυρίως στο χώρο του σπιτιού αποτελεί επιτακτική ανάγκη.



Ο πιο εύστοχος τρόπος να αποφύγουμε πτώσεις και τραυματισμούς είναι να προσαρμόσουμε τους χώρους του σπιτιού έτσι ώστε να τους κάνουμε ασφαλέστερους για τα παιδιά. Όσον αφορά το παιδικό δωμάτιο φροντίζουμε να υπάρχουν προστατευτικά κάγκελα στην αλλαξιέρα του μωρού και στα παιδικά κρεβάτια. Δεν προτιμούμε υπερυψωμένα κρεβάτια για να μην τραυματιστεί το παιδί σε περίπτωση που πέσει ή που χρειάζεται σκάλα για να ανέβει σε αυτά. Το δωμάτιο, αλλά και όλο το σπίτι, πρέπει να είναι τακτοποιημένο για να μην υπάρχουν εμπόδια. Τα έπιπλα να είναι σταθερά και χωρίς αιχμηρές γωνίες.

Καλό θα είναι επίσης να τοποθετούνται κάγκελα και στα παράθυρα του υπνοδωματίου τους. Μπορούμε να τοποθετήσουμε, κυρίως στο χώρο του μπάνιου, αλλά και στους υπόλοιπους χώρους του σπιτιού, αντιολισθητικά πατάκια ή ταινίες διπλής όψης κάτω από τα χαλιά για να τα σταθεροποιήσουμε περισσότερο.


Δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στα πατώματα έτσι ώστε να μην είναι γυαλιστερά και να μην μένουν βρεγμένα , αλλά και στις σκάλες που πρέπει να έχουν προστατευτικά κάγκελα και να μην είναι απότομες. Μια καλή λύση είναι να τοποθετήσουμε αντιολισθητικές ταινίες σε κάθε σκαλοπάτι για να αυξήσουμε την τριβή. Σημαντικό ρόλο παίζει και ο φωτισμός, ο οποίος πρέπει να είναι επαρκής σε όλους τους χώρους του σπιτιού.


Οι γονείς πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί. Να ελέγχουν την καταλληλότητα της ζώνης και των προστατευτικών λουριών των παιδικών καθισμάτων ή καροτσιών και να ασφαλίζουν σωστά το παιδί πάνω σε αυτά. Μπορούν να τοποθετηθούν ασφάλειες σε πόρτες και παράθυρα ώστε να μην μπορεί το παιδί να τα ανοίξει και να απομακρύνουν από εκείνα τα σημεία αντικείμενα στα οποία το παιδί μπορεί να σκαρφαλώσει. Δεν συνίσταται η παιδική στράτα, ειδικά όταν υπάρχουν σκαλοπάτια, η οποία  δεν προσφέρει σε αναπτυξιακό επίπεδο κάτι στο παιδί, αλλά μάλιστα αποτελεί και κίνδυνο. Τέλος αν υπάρχει κήπος ή αυλή  στο σπίτι πρέπει να περιφράσσεται.


Τσουμάκας Κ. (2006), Παιδικά ατυχήματα, Ιατρικές εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδη, Αθήνα.

Ασημακοπούλου Α. , Μπουντρούκα Ν. , Μποδιώτη Ε. , (2012) , Εργοθεραπεία, τεύχος 49, σελ. 21-25
Παπαδημητρίου Ελένη προπτυχιακή Εργοθεραπεύτρια
Πολιτάκη Μαρκέλλα Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια 
Το άρθρο γράφτηκε στα πλαίσια της Πρακτικής Άσκησης.