Παρασκευή 26 Αυγούστου 2016

ΔΥΣΠΡΑΞΙΑ - ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ

 ΟΡΙΣΜΟΣ :

 Αναπτυξιακή δυσπραξία ή αναπτυξιακή διαταραχή του συντονισμού ορίζεται μια διαταραχή ή ανωριμότητα στην οργάνωση της κίνησης όπου συχνά συνυπάρχουν προβλήματα στην αντίληψη, στη σκέψη και στην ομιλία ( Βρετανική Εταιρεία Αναπτυξιακής Δυσπραξίας ).
Η αναπτυξιακή δυσπραξία αφορά την κινητική λειτουργία των άκρων, τις κινήσεις των μυών του προσώπου, τις κινήσεις των οφθαλμών καθώς και τους μύες του στόματος γεγονός που επηρεάζει την άρθρωση και τη μάσηση.( National Institute of Neurological Disorders and Stroke)
Είναι μια από τις κύριες αιτίες αδεξιότητας των παιδιών και μπορεί να εκτιμηθεί μέσα από μια σειρά δοκιμασιών.
Σε όλες τις ηλικίες μπορεί να είναι εγγενής ή επίκτητη ( Baxter, 2011). Στα πρόωρα βρέφη η πιθανότητα εμφάνισης είναι αρκετά μεγαλύτερη ( Portwood, 2000). Μπορεί να οφείλεται σε μια πληθώρα εγκεφαλοπαθειών : περιγεννητική ασφυξία, τραυματισμό (κ.ε.κ), μόλυνση, εγκεφαλικό επεισόδιο ( Baxter, 2011).

ΤΥΠΟΙ ΔΥΣΠΡΑΞΙΑΣ :


Διακρίνεται :


1. Μελοκινητική ( limp cinetic) που αφορά τις λεπτές κινήσεις των άνω άκρων . ( κλείσιμο φερμουάρ, γραφή, κόψιμο με ψαλίδι κτλ.)

2. Κατασκευαστική που αφορά το σχεδιασμό και την αντιγραφή. Το άτομο αδυνατεί να σχεδιάσει ή να κατασκευάσει με απλά υλικά οποιοδήποτε σχήμα ή σύνθεση, ακόμα και όταν του παρουσιάζουμε το πρότυπο και το καλούμε να αντιγράψει.
3. Ιδεοκινητική που αφορά την αδυναμία εκτέλεσης απλών σκόπιμων κινήσεων. Όταν ζητηθεί απο ένα παιδί να εκτελέσει μια κίνηση μοιάζει να έχει ξεχάσει τι πρέπει να κάνει παρόλο που μπορεί να το περιγράψει.
4.Ιδεακή που αφορά το ιδεακό σχήμα της κίνησης το οποίο μοιάζει διαταραγμένο. Το άτομο δυσκολεύεται να εκτελέσει εκούσιες κινήσεις ( ντύσιμο, γραφή κτλ.)

  Η «Αναπτυξιακή διαταραχή συντονισμού» έχει οριστεί από την American Psychiatric Association in their Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders IV − Text Revision (2000) με τα εξής 4 κριτήρια:



-        Να υπολείπεται κατά πολύ από την βιολογική του ηλικία και το νοητικό του επίπεδο, η εκτέλεση δραστηριοτήτων που εμπεριέχουν κινητικό συντονισμό
-        Οι δυσκολίες αυτές εμποδίζουν σημαντικά ακαδημαϊκές επιδόσεις αλλά και καθημερινές συνήθειες.
-        Οι δυσκολίες αυτές δεν οφείλονται σε γενικούς ιατρικούς λόγους όπως εγκεφαλική παράλυση και
-        Το άτομο δεν πάσχει από οποιαδήποτε νοητική καθυστέρηση ή μαθησιακή δυσκολία, δηλαδή η διάγνωση της «αναπτυξιακής διαταραχής συντονισμού» δεν μπορεί να δοθεί σε άτομα που έχουν IQ κάτω από 70

 Βάση μελετών που προκύπτουν από κλινικά ευρήματα η αναλογία είναι 4:1 αγόρια - κορίτσια γεγονός που υποδηλώνει ότι στα αγόρια είναι πιο εμφανής οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν ή ότι υπάρχουν περισσότερες προσδοκίες στην απόδοση σε σχέση με τα κορίτσια. ( Portwood, 2000)

 Είναι δύσκολο να διαφοροδιαγνωστεί διότι πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένα δυσπραξικό παιδί εντοπίζονται και σε άλλου τύπου διαταραχές. Με βάση τον Nicolson ωστόσο το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ένα παιδί με δυσπραξία αφορά τον κινητικό συντονισμό.

Τα στοιχεία εκτέλεσης που είναι ελλιπή σε ένα παιδί με δυσπραξία είναι :

Αισθητικοκινητικά :

- Οπτική αισθητηριακή επίγνωση και επεξεργασία 
- Απτική αισθητηριακή επίγνωση και επεξεργασία 
- Αντιληπτική επεξεργασία της θέσης του σώματος στο χώρο

Κινητικά :

- Αμφίπλευρο συντονισμό
- Λεπτό κινητικό συντονισμό / επιδεξιότητα
- Αδρό κινητικό συντονισμό
- Πράξη ( κινητικό σχεδιασμό )
- Ισορροπία
- Οπτικοκινητικό συντονισμό

Ψυχοκοινωνικές δεξιότητες και ψυχολογικά στοιχεία εκτέλεσης :

- Κοινωνικές δεξιότητες
- Συναισθηματικά προβλήματα
- Προβλήματα συμπεριφοράς




Στο δυσπραξικό παιδί παρατηρείτε ότι :

 - είναι αρκετά αδέξιο για την ηλικία του, 
 - δε συμμετέχει σε ομάδες συνομηλίκων,           
 - κάθεται στη καρέκλα κουνώντας χέρια πόδια συνεχώς,
 - δείχνει να ξεχνάει την εντολή που του δόθηκε,
 - δεν μπορεί να ζωγραφίσει εντός πλαισίου και κρατάει με μη λειτουργικό τρόπο το εργαλείο γραφής,
 - μεγαλώνοντας γράφει δυσανάγνωστα ( δυσγραφικά στοιχεία ),
 - χτυπάει συχνά σε έπιπλα και δείχνει να μην έχει έλεγχο των μελών του σώματος σε σχέση με το χώρο που βρίσκεται,
 - δυσκολεύεται στο φαγητό,
 - δυσκολεύεται στο ντύσιμο,
 - αποφεύγει να κάνει κατασκευές ( παζλ, lego, ψαλίδι κτλ),
 - δε μπορεί να κάνει ποδήλατο ή αργεί,
 - έχει δυσκολία στην άρθρωση του και έχει αργή γλωσσική ανάπτυξη,
 - έχει αργή απάντηση σε εξωτερικά ερεθίσματα πχ να συγκρατήσει μπάλα όταν του την πετάνε ή να τη πετάξει 
 - η κίνηση του δεν είναι ομαλή και συνεχόμενη ( πλαστικότητα στη κίνηση ),
 - δεν έχει αυτοπεποίθηση και δεν εμπλέκεται εύκολα σε κινητικές δραστηριότητες γνωρίζοντας ότι θα δυσκολευτεί.

Κατά την αξιολόγηση του από Εργοθεραπευτή, το παιδί εξετάζεται σε όλους τους τομείς της ανάπτυξης και τις δεξιότητες που πρέπει να έχει αναπτύξει ανάλογα με την ηλικία του. Σύμφωνα με το ιστορικό του παιδιού, τις πληροφορίες που δίνουν οι γονείς και την αξιολόγηση καθορίζεται αν χρειάζεται εργοθεραπευτική παρέμβαση. Τα θεραπευτικά προγράμματα είναι αντίστοιχα με την ηλικία του παιδιού και τις ελλείψεις που παρουσιάζει.

ΠΟΛΙΤΑΚΗ ΜΑΡΚΕΛΛΑ Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια 
ΚΑΤΤΗ ΝΑΥΣΙΚΑ Φοιτήτρια Τ.Ε.Ι. Εργοθεραπείας
 Το άρθρο γράφτηκε στα πλαίσια εκπαίδευσης και πρακτικής άσκησης .









Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου